Dankzij een extra bijdrage van de provincie Gelderland heeft het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) in het Rivierenland afgelopen jaar een flinke groei doorgemaakt. Bij de start van het ANLb in 2016 telde het Collectief 262 leden. Dat is inmiddels gegroeid naar 632 deelnemers die ruim 4500 ha aan beheer uitvoeren.
Flinke groei agrarisch natuur- en landschapsbeheer
De aandacht ging bij de start vooral uit naar het weidevogel- en landschapsbeheer. We richten ons op doelsoorten, zoals de grutto, steenuil en kamsalamander. In de loop der jaren is daar aandacht voor de patrijs, bodembeheer en uiterwaardenbeheer bij gekomen. Boeren hebben steeds meer interesse om mee te doen met het ANLb om het boerenland duurzamer te beheren. Jos van Maanen is vanaf de start van het Collectief als voorzitter betrokken: “ook het beheer van de uiterwaarden is een belangrijk onderdeel van het Collectief geworden. We behouden zo het agrarisch gebruik van de uiterwaard op een manier die natuur en landschap versterkt.” We zien dat er vele kansen liggen het karakteristieke landschap van het rivierengebied te versterken, met de flora en fauna die daarbij hoort. Voor 82 boeren hebben we een bedrijfsnatuurplan opgesteld met inrichtings- en beheervoorstellen. Deze kunnen ze gebruiken in het proces naar meer natuurinclusief boeren. Ook het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) vraagt met de eco-regeling een meer toekomstbestendige manier van boeren. Met de eco-regeling worden 5 doelen verbeterd: biodiversiteit, bodem en lucht, klimaat, landschap en water. Deelname aan het ANLb sluit hier goed op aan.
Plasdras voor weidevogels
Op 2 maart werd het eerste kievitsei van Nederland in Beuningen gevonden. Dit is de officiële aftrap van het weidevogelseizoen. De afgelopen maand is hard gewerkt om het seizoen voor te bereiden. Daarom zijn de coördinatoren, boeren en vrijwilligers druk geweest met het in orde maken van de plasdraspercelen en het plaatsen van de zonne-pompen. Plasdras wordt gecreëerd op een perceel om een aantrekkelijk gebied te maken voor o.a. de grutto, kievit, scholekster, tureluur en de wulp. Plasdras ontstaat door lage delen of greppels van maart tot juli te vernatten. Pompen draaiend op zonne-energie zorgen ervoor dat het waterpeil op een perceel tijdelijk verhoogd wordt. De plasdraspercelen bieden de weidevogels in het vroege voorjaar een verzamelplek waar ze kunnen rusten en voedsel kunnen vinden. Tijdens het broedseizoen bieden de plasdrassen een goede foerageerplek waar allerlei vogels rondscharrelen opzoek naar kleine beestjes om te eten.
Weide- en akkervogels
Binnen het werkgebied van Collectief Rivierenland beheren we 15 weidevogelgebieden. In deze gebieden is de samenwerking tussen het collectief, de lokale agrarische natuurverenigingen, de boeren en vrijwilligers heel belangrijk. Naast de weidevogels zetten we ons in 7 focusgebieden in voor akkervogels als de patrijs en het landschap waar een heleboel plant- en diersoorten van profiteren. Om te weten of de beheermaatregelen effect hebben en om bij te kunnen sturen, worden deze voor de weidevogels en patrijs gemonitord.
Beheer in getallen
In ons jaarbericht van 2023 is te lezen over al onze activiteiten en projecten. In de infographic zijn alle getallen te zien.
“In 2023 hebben we keihard gewerkt om de natuurdoelen van het agrarisch natuurbeheer maximaal te behalen, met mooie resultaten. Meer en meer zien we dat in het agrarisch gebied en ons mooie rivierenlandschap de biodiversiteit toeneemt, soorten zich kunnen vestigen en ontwikkelen.” Aldus voorzitter Jos van Maanen in het jaarbericht. Op dit moment beheren we met 632 deelnemers ruim 2.600 ha weidevogelbeheer, 300 ha akkervogelbeheer, 550 ha botanisch grasland, 770 ha bodembeheer, 94 km aan struweelhagen en knip- en scheerhagen, 65 km duurzaam slootbeheer en natuurvriendelijke oevers, 74 poelen, 277 knotbomenrijen, 120 houtsingels, 77 bosjes, 72 struweelranden, 171 hoogstamboomgaarden.
Beheer in getallen per agrarische natuurvereniging
TCW
In de Tieler- en Culemborger waarden wordt ruim 1200 ha akker- en weidevogelbeheer uitgevoerd. Ook wordt ruim 100 ha botanisch grasland beheerd, vindt op 230 ha bodembeheer plaats en worden vele landschapselementen als knotbomen, houtsingels, hoogstamboomgaarden, struweelhagen en poelen beheerd. Ook worden er natuurvriendelijke oevers beheerd en vindt duurzaam slootbeheer plaats.
Capreton
In de Bommelerwaard wordt ruim 250 ha akker- en weidevogelbeheer uitgevoerd. Ook wordt ruim 25 ha botanisch grasland beheerd, vindt op 40 ha bodembeheer plaats en worden vele landschapselementen als knotbomen, houtsingels, hoogstamboomgaarden en struweelhagen beheerd. Ook worden er natuurvriendelijke oevers beheerd en vindt duurzaam slootbeheer plaats.
Lingestreek
In de Lingestreek wordt ruim 850 ha akker- en weidevogelbeheer uitgevoerd. Ook wordt ruim 70 ha botanisch grasland beheerd, vindt op bijna 300 ha bodembeheer plaats en worden vele landschapselementen als knotbomen, houtsingels, hoogstamboomgaarden, struweelhagen en poelen beheerd.
Maas & Waal
In het land van Maas & Waal wordt ruim 380 ha akker- en weidevogelbeheer uitgevoerd. Ook wordt ruim 160 ha botanisch grasland beheerd, vindt op 65 ha bodembeheer plaats en worden vele landschapselementen als knotbomen, houtsingels, hoogstamboomgaarden, struweelhagen en poelen beheerd. Ook worden er natuurvriendelijke oevers beheerd en vindt duurzaam slootbeheer plaats.
VSR
In het gebied tussen Arnhem en Duitsland ten noorden van het Pannerdens Kanaal wordt ruim 130 ha akker- en weidevogelbeheer uitgevoerd. Ook wordt 90 ha botanisch grasland beheerd, vindt op ruim 100 ha bodembeheer plaats en worden vele landschapselementen als knotbomen, houtsingels, hoogstamboomgaarden, struweelhagen en poelen beheerd.
Ploegdriever
In het gebied Groesbeek – Ooijpolder, waar vereniging landschapsbeheer De Ploegdriever actief is, wordt ruim 30 ha akkervogelbeheer uitgevoerd. Ook wordt ruim 50 ha botanisch grasland beheerd, vindt op 25 ha bodembeheer plaats en worden vele landschapselementen als knotbomen, houtsingels, hoogstamboomgaarden, struweelhagen en poelen beheerd. Ook worden er natuurvriendelijke oevers beheerd en vindt duurzaam slootbeheer plaats.